Wil jij weten wat de Doorstroomtoets is en de Doorstroomtoets oefenen met je kind in groep 8? Dan leggen we je graag uit wat deze laatste toets in groep 8 precies inhoudt, wat ze toetst en hoe je je kind daar het beste op voor kan bereiden
De Doorstroomtoets is de eindtoets van groep 8. Het is de laatste toets die leerlingen op de basisschool maken en die betrekking heeft op het vervolgonderwijs. De Doorstroomtoets wordt niet alleen aangeboden door Cito, in de Leerling in Beeld-toets, maar ook door andere aanbieders. Zo kunnen scholen zelf kiezen of ze de Doorstroomtoets van Leerling in Beeld nemen, of toch liever die van een andere aanbieder.
Ondanks verschillende aanbieders is de inhoud van de Doorstroomtoets ongeveer overal hetzelfde.
Het belangrijkste verschil met de voorlopers van de Doorstroomtoets, zoals de Centrale Eindtoets Primair Onderwijs, de Route 8-toets, de IEP-toets en de Cito-toets, is dat de Doorstroomtoets een combinatie is van meerkeuzevragen en open vragen.
De Doorstroomtoets wordt door basisscholen afgenomen in februari. Hier is met opzet voor gekozen, omdat de uitslag van de toets gevolgen kan hebben voor het advies voor het voortgezet onderwijs. Door de toets vroeger af te nemen, kunnen kinderen nog op tijd worden ingeschreven bij het vervolgonderwijs.
In 2026 vindt de Doorstroomtoets plaats tussen half januari en half februari. Dit betreft de digitale afname voor Leerling in Beeld, IEP, AMN Diataal, Route 8 doorstroomtoets, DOE-toets (Rijksoverheid) en Boom. De precieze datum is afhankelijk van de gekozen Doorstroomtoets, zoals de Leerling in Beeld Doorstroomtoets, de IEP Doorstroomtoets of de toets van Diataal, Route 8, AMN of Boom. De uitslag van de toets zal ergens in maart bekend worden gemaakt via de school.
Er zijn verplichte vakken die de Doorstroomtoets afneemt bij alle kinderen. Het betreft de volgende vakken:
- Lezen
- Taalverzorging
- Rekenen
Begrijpend lezen is van cruciaal belang voor kinderen die naar de middelbare school gaan. Op basisscholen wordt begrijpend lezen al vanaf groep 3 aangeboden. Tijdens de Doorstroomtoets moeten leerlingen laten zien dat ze in staat zijn teksten te lezen en te interpreteren. Ook moet de inhoud van teksten worden toegepast, door bijvoorbeeld het benoemen van signaalwoorden en verwijswoorden. Maar net zo goed moeten kinderen in staat zijn meningen en feiten te onderscheiden en het doel van de schrijver van de tekst kunnen achterhalen.
De belangrijkste domeinen die op de Doorstroomtoets getoetst worden zijn de volgende:
- Leestechniek
- Woordenschat
- Interpreteren
- Samenvatten
- Opzoeken
Onder het vak taalverzorging vallen drie vormen van spelling, te weten: spelling van werkwoorden, spelling van niet-werkwoorden (categoriewoorden) en gebruik van interpunctie.
Getoetst wordt de juiste spelling van woorden en categorieën die tot groep 8 behandeld zijn. Dit gebeurt zowel in de context van een zin als in een dictee. Belangrijk is dat kinderen het juiste woordbeeld hebben aangeleerd en aan kunnen geven welke woorden goed en welke fout zijn gespeld.
Interpunctie gaat over het gebruik van hoofdletters en leestekens (komma’s, uitroeptekens, vraagtekens en aanhalingstekens). Ook hier zijn diverse opdrachten voor opgenomen in de Doorstroomtoets Taalverzorging.
Net als bij de andere toetsen gaat er bij de Doorstroomtoets ook veel aandacht uit naar rekenen. De Doorstroomtoets richt zich op de volgende subdomeinen:
- Getallen
- Verhoudingen
- Meten en meetkunde
- Verbanden
Daarmee lijkt het rekenen misschien beknopter, maar het komt er op neer dat kinderen in groep 8 heel veel moeten laten zien. Ze moeten getalposities en getalrelaties kunnen aangeven, maar ook kunnen rekenen met breuken, procenten en kommagetallen. De verhoudingstabel moet onder de knie zijn, want die is een voorwaarde om complexe sommen op te lossen. Ook het metriek stelsel moet volledig beheerst worden. Tot slot is er aandacht voor het leggen van verbanden en ruimtelijk inzicht.
De Doorstroomtoets is de laatste toets in het leerlingvolgsysteem (LVS) van de school, zoals bijvoorbeeld het LVS van Cito.
Een schooladvies wordt gebaseerd op basis van dat LVS. De toetsen die vanaf groep 6 worden gemaakt dienen als leidraad en samen met de werkhouding van het kind, komt er een advies uitrollen voor het middelbaar onderwijs. Dus of een kind naar het vmbo, de havo of het vwo gaat, hangt af van de toetsen die in het LVS staan.
De Doorstroomtoets wordt natuurlijk niet zonder reden afgenomen en heet ook niet zomaar “doorstroom”toets. Dat heeft ermee te maken dat het de laatste controle is op het gegeven advies. Is het gegeven schooladvies echt het niveau van het kind? Of moet, op basis van de toets, dat advies nog aangepast worden?
Het schooladvies kan op basis van de Doorstroomtoets worden aangepast. Scholen zijn zelfs verplicht om een schooladvies naar boven af te geven als de uitslag van de Doorstroomtoets daar aanleiding voor geeft.
Bij een lagere score hoeft het advies niet aangepast te worden, maar kan dit wel gebeuren op verzoek van de ouders en de leerling.
Het komt regelmatig voor dat basisscholen een lager schooladvies geven dan het niveau waar de leerling heen wil. Als een leerling een vmbo-basis als advies krijgt, is vmbo-tl of havo geen optie. Middelbare scholen zullen kinderen ook niet aannemen als het niveau niet overeenkomt met het niveau.
Maar als de Doorstroomtoets wel aangeeft dat een kind een bepaald niveau beheerst, zijn scholen verplicht het kind een aangepast advies te geven.
Bijvoorbeeld:
Op basis van de resultaten uit het LVS krijgt Bram een schooladvies vmbo-tl. Maar hij wil heel graag naar een middelbare school bij hem in de buurt, waar alleen op havo-niveau en hoger les wordt gegeven. Bram maakt de Doorstroomtoets en scoort op havo-niveau. De basisschool moet het eerder gegeven advies vmbo-tl schrappen en vervangen door een havo-advies. Bram is nu nog op tijd om zich in te schrijven op de school waar hij graag heen wilde.
Moet je de Doorstroomtoets oefenen? Die vraag stellen veel ouders zich. Het antwoord hangt helemaal af van de leerling en de wens van het betreffende niveau. Het is niet aan te bevelen om een leerling de Doorstroomtoets te laten oefenen, omdat het naar het vwo moet. Als dat niet het niveau van een kind is, zal dat er namelijk ook met de Doorstroomtoets niet komen.
Maar twijfel je en denk je dat je kind meer in zijn of haar mars heeft? Of wil je gewoon zicht krijgen op de ontwikkeling en het te ontvangen advies van je zoon of dochter? Dan kun je zeker de Doorstroomtoets oefenen met je kind.
Voordelen aan het oefenen van de Doorstroomtoets zijn de volgende:
- Je ziet zelf het niveau van je kind en kunt een inschatting maken van zijn of haar capaciteiten;
- Als je op tijd begint met oefenen, kun je hiaten nog opvangen;
- Kinderen die de Doorstroomtoets geoefend hebben veel meer zelfvertrouwen en zullen ook de echte toets een stuk beter maken;
- Met het oefenen van de Doorstroomtoets doe je je kind geen kwaad, maar neem je het zekere voor het onzekere;
- Door de Doorstroomtoets te oefenen komen alle onderdelen nog eens voorbij en kan je kind zich goed voorbereiden op de echte toets.
Uitgeverij Educazione (bekend van de meest populaire oefenboeken voor de basisschool) heeft een aantal leerkrachten en specialisten verzameld om tot een uitgebreid oefenboek voor de Doorstroomtoets te komen.
Het oefenboek “Doorstroomtoets Oefenen” beslaat alle vakken die een kind moet kennen. In lessen van circa 20 opgaven worden kinderen klaargestoomd voor de toets. Zij rekenen met contextsommen, maar leggen ook verbanden en oefenen met breuken, procenten en kommagetallen. Ook op het gebied van spelling worden alle domeinen aangetikt. Begrijpend lezen gaat in het oefenboek ook in op studievaardigheden en informatievaardigheden, waardoor de cirkel helemaal rondkomt.
Een ander voordeel van het oefenboek is dat het uit twee delen bestaat. Het eerste deel is het basisdeel, te gebruiken door kinderen van wie een vmbo-advies wordt verwacht. In het tweede deel worden dezelfde opgaven nog eens aangeboden, maar dan op een hoger niveau. Het oefenboek is dusdanig ingericht dat kinderen al oefenend sterker worden.
Hieronder kun je het oefenboek voor de Doorstroomtoets bestellen op de website van www.boekenbestellen.nl. (Je wordt doorgestuurd naar een andere website.)
Aandacht voor alle vakken die aan bod komen op de Doorstroomtoets, zoals rekenen, taalvaardigheid en spelling;
Extra aandacht voor beginnende studievaardigheden (met het oog op de brugklas);
Ruim 700 opgaven;
Inclusief antwoorden;
Het meest complete oefenboek voor de Doorstroomtoets;
Samengesteld door leerkrachten.